Là một môn thể thao hàng đầu, bóng đá có những quy định rất nghiêm ngặt về doping để đảm bảo không có cầu thủ hay câu lạc bộ nào được hưởng lợi khi sử dụng chúng. Vậy bạn đã bao giờ tự hỏi kiểm tra doping là gì chưa ? Hãy xem bài viết dưới đây của chúng tôi để tìm hiểu lý do tại sao FIFA cấm doping và nêu tên một số ngôi sao bóng đá từng dính líu đến bê bối doping trong lịch sử.
Doping là gì?
Doping là thuật ngữ chung chỉ các chất kích thích bị cấm trong lĩnh vực thi đấu thể thao. Nhìn chung, các chất này có tác dụng thúc đẩy tuần hoàn máu, tăng lưu lượng máu về tim, từ đó giúp tăng khả năng vận động và sức bền của vận động viên.
Có ba loại doping phổ biến mà các vận động viên thường sử dụng, đó là doping máu, doping cơ và doping thần kinh.
- Tiêm thuốc vào máu: Sử dụng hormone kích thích sản xuất hồng cầu, làm tăng khả năng vận chuyển oxy của máu.
- Tăng cường sức mạnh cơ bắp: Sử dụng steroid để tăng sức mạnh cơ bắp.
- Doping thần kinh: Bao gồm việc sử dụng các chất hướng thần như cocaine.
Vì những “tác động” to lớn mà doping có thể mang lại, doping luôn nằm trong danh sách cấm của Ủy ban Thể thao Quốc tế để đảm bảo tính công bằng trong thể thao.
Ngoài ra, doping có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của vận động viên do những tác dụng phụ của nó.
Kiểm tra doping là gì?
Kiểm soát doping là quá trình xác định việc sử dụng các chất bị cấm trong thể thao, nhằm ngăn chặn hành vi gian lận của các vận động viên. Đây là vấn đề luôn khiến các quan chức thể thao “đau đầu” trong những năm gần đây.
Hiện nay, xét nghiệm doping nước tiểu vẫn là phương pháp chính, trong khi xét nghiệm máu được coi là biện pháp hỗ trợ, thường được sử dụng để xử lý các chất và phương pháp khó kiểm tra thông qua mẫu nước tiểu.
Quy trình xét nghiệm doping thường bao gồm ba bước: chọn vận động viên để thử nghiệm, lấy mẫu và phân tích kết quả.
Theo go88, việc kiểm tra doping trong thể thao rất phức tạp, không chỉ trong bóng đá, vì hiện tại không có phương pháp kiểm tra nào có thể áp dụng cho tất cả các loại doping hoặc kỹ thuật tăng cường hiệu suất. Mỗi loại chất kích thích đòi hỏi một phương pháp kiểm tra đặc biệt.
Vì mỗi trung tâm kiểm tra chỉ có thể kiểm tra một số loại chất doping nhất định nên những người chơi doping có thể tránh bị phát hiện bằng cách chọn những chất kích thích nằm ngoài khả năng kiểm tra của trung tâm đó.
Một cách để các cơ quan kiểm soát doping không bị các vận động viên đánh lừa là lưu một mẫu máu nhỏ của cầu thủ trong hồ sơ. Trong trường hợp có phát hiện mới về cách kiểm tra một tác nhân doping cụ thể, phòng thí nghiệm có thể kiểm tra lại mẫu đã lưu trữ.
Phương pháp “kiểm tra lại” này có thể khiến các vận động viên phải suy nghĩ kỹ trước khi sử dụng chất kích thích. Nếu trung tâm kiểm tra phát hiện một vận động viên đã sử dụng doping trong quá khứ, kết quả của họ vẫn sẽ bị vô hiệu và huy chương của họ sẽ bị thu hồi.
Nhìn chung, mặc dù các phương pháp xét nghiệm doping đã liên tục được phát triển trong nhiều năm qua, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra một xét nghiệm chung nào có thể áp dụng cho tất cả các loại chất doping.
FIFA trừng phạt vì sử dụng doping
IOC – Ủy ban Olympic quốc tế đã định nghĩa rõ ràng “Doping là hành vi cố ý hoặc vô ý sử dụng các chất bị cấm trong danh mục”. Do đó, trong trường hợp một vận động viên chỉ vô tình sử dụng chất bị cấm thì hình phạt vẫn được áp dụng.
Trong thông báo mới nhất được FIFA đưa ra vào đầu năm 2023, những cầu thủ bị phát hiện dương tính với doping sẽ bị cấm thi đấu và tham gia các hoạt động bóng đá từ vài tháng đến vài năm hoặc thậm chí là chung thân, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.
Ngay cả khi một cầu thủ không có kết quả xét nghiệm dương tính với doping , anh ta vẫn sẽ bị phạt nếu vi phạm các hành vi sau:
- Sở hữu hoặc cung cấp chất kích thích cho người chơi khác.
- Khuyến khích hoặc dụ dỗ người chơi khác sử dụng chất kích thích.
- Từ chối xét nghiệm doping theo yêu cầu.
- Cố tình gian lận bằng cách thay đổi mẫu thử, không tuân theo hướng dẫn trong quá trình kiểm tra doping.
Tính đến nay, rất nhiều ngôi sao nổi tiếng đã bị cấm thi đấu vì sử dụng doping, đây là minh chứng rõ ràng cho sự nghiêm túc của FIFA trong cuộc chiến chống doping trên toàn thế giới.
Việt Nam và “bóng ma” doping trong quá khứ
Lịch sử thể thao Việt Nam không thiếu những trường hợp vận động viên có kết quả xét nghiệm doping dương tính sau khi thi đấu.
Theo tin tức go88 chia sẻ: Còn nhớ tại SEA Games 2003 trên sân nhà, đoàn thể thao Việt Nam đã đạt được nhiều thành tích và giành ngôi nhất toàn đoàn. Tuy nhiên, niềm vui chưa trọn vẹn khi 4 vận động viên Việt Nam là Toàn Thắng (lặn), Phạm Thị Dịu (lặn), Hồng Anh (chèo thuyền) và Mai Quỳnh (điền kinh) bị phát hiện sử dụng doping tại Đại hội.
Mặc dù vô tình sử dụng chất cấm, cả bốn vận động viên đều bị tước huy chương và bị cấm thi đấu tới hai năm. Hình phạt doping gần như đã chấm dứt sự nghiệp đỉnh cao của họ và họ mất rất nhiều thời gian để phục hồi tinh thần. Mai Quỳnh là một ví dụ điển hình.
Gương mặt vàng ở nội dung nhảy xa nữ của Điền kinh Hà Nội đã phải vật lộn với cuộc sống khó khăn vì lệnh cấm thi đấu và mất nguồn thu nhập từ giải thưởng. Mặc dù đã trở lại sau án phạt doping, nhưng Mai Quỳnh không còn ở phong độ tốt nhất như trước.
Một trường hợp đáng tiếc khác bị “bóng ma” doping bao phủ là Đỗ Thị Ngân Thương, cựu vận động viên thể dục dụng cụ quốc gia.
Kết quả xét nghiệm doping của cô tại Olympic Bắc Kinh 2008 là dương tính và mặc dù IOC kết luận rằng Ngân Thương chỉ vô tình sử dụng thuốc lợi tiểu dẫn đến kết quả xét nghiệm doping dương tính, cô vẫn bị cấm thi đấu trong 1 năm.
May mắn hơn Mai Quỳnh, Ngân Thương đã nhận được sự hỗ trợ tài chính từ gia đình để trở lại mạnh mẽ hơn và một lần nữa giành suất tham dự Thế vận hội Olympic London tại Anh.
Trong bóng đá, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp dương tính nào về doping. Nhưng trong thế giới bóng đá, nhiều cầu thủ đã “vấy bẩn” bởi bê bối doping.
Qua chủ đề kiểm tra doping là gì, có thể thấy các vận động viên hay cầu thủ bóng đá cần phải cực kỳ cẩn thận trong việc sử dụng các chất bổ sung. Mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi về chính sách chống doping của FIFA, nhưng không thể phủ nhận rằng việc xét nghiệm doping trong bóng đá là vô cùng cần thiết, nhằm mang lại sự công bằng cho mọi trận đấu.